Kwalifikacja do operacji jelita grubego z powodu nowotworu może się odbyć
w trybie pilnym lub planowym.

• operacja w trybie pilnym ma zasadność wówczas, kiedy dojdzie do perforacji (przedziurawienia) jelita grubego lub gdy guz powoduje niedrożność mechaniczną (całkowite zamknięcie światła jelita) czy masywne krwawienie do przewodu pokarmowego.
• operacje planowe przeprowadza się w przypadkach, gdy zdiagnozowano raka jelita grubego, a nie występuje żaden z wymienionych wyżej stanów nagłych. Zdecydowanie korzystniejszy jest zabieg planowy, ponieważ można wówczas chorego odpowiednio przygotować.

W zależności od umiejscowienia nowotworu, usuwa się go wraz z odpowiednią częścią jelita grubego oraz z marginesami zdrowych tkanek i okolicznymi węzłami chłonnymi.

Wycięcie miejscowe - oznacza to najczęściej wycięcie guza przy pomocy technik endoskopowych (kolonoskopia, rektoskopia). Można wykonać taki zabieg w przypadku zmian przednowotworowych i zmian w o niskim  zaawansowaniu  (T1) pod warunkiem  sprzyjających warunków anatomicznych.

Hemikolektomia -  jeżeli guz zlokalizowany jest w okrężnicy przeprowadzone jest wycięcie połowy poprzecznicy.

• hemikolektomia lewostronna – gdy guz jest położony w okrężnicy zstępującej, lub w lewej połowie okrężnicy  a więc po lewej stronie jamy brzusznej, wycina się tę część jelita i zespala wolne końce.
• hemikolektomia prawostronna - analogicznie do hemikolektomii lewostronnej, gdy guz dotyczy okrężnicy wstępującej lub prawej połowy poprzecznicy.

Resekcja poprzecznicy – usunięcie okrężnicy poprzecznej z następczym zespoleniem.

Przednia resekcja odbytnicy - jeżeli guz jest na tyle wysoko, że można go usunąć wraz z marginesem tkanek zdrowych bez uszkodzenia zwieraczy odbytu, można wykonać tzw. przednią resekcję odbytnicy. Wycinany jest guz z odpowiednim marginesem tkanek zdrowych, a końce jelit zostają zespolone ze sobą z zachowaniem normalnej drogi pasażu kału;

Amputacja brzuszno-kroczowa odbytnicy - gdy guz jest położony nisko w odbytnicy, często trzeba wykonać operację, która polega na wycięciu guza z marginesem tkanek zdrowych, zaszyciu końcowego odcinka przewodu pokarmowego i wyłonieniu stałego sztucznego odbytu;

Resekcja esicy - usunięcie tego fragmentu jelita, gdy w tym odcinku położony jest guz. Następnie końce jelita zostają ze sobą zespolone;

Operacja sposobem Hartmana – operacja resekcji  nowotworu jelita grubego lub odbytnicy z wytworzeniem stomii.  Wykonuje się wówczas jeżeli  istnieją przeciwwskazania  do  jednoczasowego  odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego. Daje to możliwość likwidacji stomii i odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego w późniejszym czasie.

Operacje paliatywne – gdy guz jest nieoperacyjny. Wykonuje się różne procedury pomagające choremu przejść przez inne formy leczenia. Najczęstszym zagrożeniem w przypadku raka jelita jest niedrożność i krwawienia. W celu uniknięcia groźnych powikłań wykonuje się  zespolenia omijające lub wyłania sztuczny odbyt (stomię).

Operacje zmian przerzutowych - jeżeli ogniska przerzutowe są pojedyncze, chirurg często podejmuje się ich usunięcia stosując techniki zależne od umiejscowienia przerzutu.

Stomia to chirurgiczne wykonanie połączenia światła jelita z powierzchnią ciała, wynikające najczęściej z usunięcia części jelita cienkiego lub grubego. W zależności od tego, jakiej części jelita dotyczy dotyczy zabieg, możemy mówić o: ileostomii bądź kolostomii.

• kolostomia - operacyjne wyłonienie jelita grubego na zewnętrzną powierzchnię skóry. Inaczej mówiąc, jest to stomia na jelicie grubym,  wykonania w celu umożliwienia wydalania treści jelitowej, gdy jest to niemożliwe drogą naturalną np. w przypadku niedrożności  spowodowanej guzem nowotworowym lub w przypadku braku możliwości wykonania zespolnia, bądź też dużego ryzyka nieszczelności zespolenia.  Kolostomia zazwyczaj znajduje się po lewej stronie brzucha.
• ileostomia - operacyjne wyłonienie jelita cienkiego na powierzchnię brzucha. Wykonuje się ją, gdy zachodzi konieczność usunięcia całego jelita grubego i odbytnicy lub czasowo po operacjach nisko położonych nowotwrów odbytnicy zwłaszcza u pacjentów po RTH.

TaTME (transanal total mesorectal excision) –  przezodbytnicza resekcja odbytnicy z całkowitym wycięciem mezorektum. Metoda TaTME to połączenie techniki laparoskopowej z dostępu z przez jamę brzuszną  oraz dostępu przez odbyt. Technika ta  daje możliwość zachowania zwieraczy, przy operacjach  nowotworów położonych w środkowej i dolnej odbytnicy, a co za tym idzie - zachowania naturalnej drogi oddawania stolca.

TEM (Transanal endoscopic microsurgery) – przezodbytnicze, endoskopowe, miejscowe wycięcie nowotworów odbytnicy. Procedura ta może być stosowana w przypadku wczesnego stadium I raka, który jest umiejscowiony wyżej w odbytnicy i nie można do niego dotrzeć za pomocą wycięcia przezodbytniczego (TAE). Prowadzona jest przez monitor wideo. Chirurg używa specjalnego sprzętu, przez kanał odbytu, aby usunąć guz i węzły chłonne. Ponieważ zarówno TAE jak i TEM nie wymagają rozcinania jamy brzusznej, czas gojenia jest znacznie krótszy.