Rejestracja
85 6646 888
i wybierz 1

Zalecenia dietetyczne

Biegunka – zalecenia dietetyczne

  1. Spożywaj od 4 do 6 niewielkich objętościowo posiłków dziennie, o stałych porach.
  2. Spożywaj posiłki w spokojnej atmosferze i bez pośpiechu – dokładnie przeżuwaj pokarmy.
  3. Spożywaj posiłki o umiarkowanej temperaturze, aby nie podrażniać przewodu pokarmowego. Unikaj spożywania potraw gorących i zimnych.
  4. Wyklucz z diety produkty długo zalegające w żołądku, wzmagające wydzielanie soku żołądkowego, powodujące wzdęcia oraz bogate w błonnik pokarmowy, np. tłuste produkty, potrawy smażone na tłuszczu, suche nasiona roślin strączkowych, alkohol, ostre przyprawy.
  5. Ogranicz spożycie produktów zawierających dużą ilość błonnika pokarmowego. Stosuj pszenne pieczywo, biały ryż, jasny makaron. Ogranicz także spożycie owoców, orzechów i warzyw bogatych w błonnik pokarmowy (patrz Produkty dozwolone i przeciwwskazane w biegunce).
  6. Stosuj techniki kulinarne, dzięki którym błonnik pokarmowy będzie lepiej tolerowany:
    1. usuwaj skórki i pestki z warzyw i owoców,
    2. oddzielaj i usuwaj twarde i zwłókniałe części roślin (np. z fasolki, szparagów czy kalarepy),
    3. wydłużaj czas gotowania,
    4. rozdrabniaj, np. przez miksowanie, przecieranie przez sito.
  7. Ogranicz spożycie substancji słodzących tj. sorbitol, ksylitol, mannitol, które są powszechnie dodawane do napojów, słodyczy i gum do żucia oraz fruktozy zawartej m.in. w miodzie i owocach, ponieważ mogą nasilać objawy biegunki.
  8. Wypijaj co najmniej 2 litry płynów dziennie, najlepiej w postaci niegazowanej wody.
  9. Wyeliminuj produkty smażone – zastąp je produktami gotowanymi, gotowanymi na parze, duszonymi lub pieczonymi w folii.

eca się tzw. dietę BRAT (z ang.): B-banany (twarde, niedojrzałe); R-ryż biały; A (ang.apple)-mus jabłkowy; T-tosty, pszenne pieczywo

 

Grupa produktów

Dozwolone

Przeciwwskazane

Produkty zbożowe

Pieczywo jasne, typu graham (jeśli jest dobrze tolerowany), bułki, sucharki, drobne kasze (np. manna, kuskus, jęczmienna łamana), ryż, drobne makarony, inne kasze i płatki zbożowe w postaci rozgotowanej i przetartej.

 

Pieczywo razowe żytnie i pszenne, pieczywo bardzo świeże, grube kasze (np. pęczak, gryczana), grube makarony, rogaliki francuskie.

 

 

 

Warzywa i przetwory warzywne

Ziemniaki, marchew, buraki, dynia, szpinak, kabaczek.

Warzywa gotowane, oprószone mąką, z dodatkiem masła, rozdrobnione, bez zasmażek.

Na surowo: zielona sałata, cykoria, starta marchewka z jabłkiem (marchew może być sparzona), pomidor bez skórki, ogórek.

 

Kapusta, brukselka, kalafior, brokuł, papryka, cebula, szczypior, rzodkiewka, kukurydza (świeża i konserwowa), warzywa zasmażane i konserwowane octem, frytki, ziemniaki smażone, chipsy

 

 

 

Owoce i przetwory owocowe

Jabłko, brzoskwinia, morela, pomarańcza, melon, arbuz, banan – dojrzałe, bez skórki i pestek. Maliny, truskawki, porzeczki – w ograniczonych ilościach w postaci przecieru lub soku.

 

Gruszki, śliwki, agrest, czereśnie, ananas.

Owoce niedojrzałe (wszystkie), owoce suszone.

 

Nasiona roślin strączkowych i ich przetwory

Żadne

Wszystkie są przeciwskazane

Nasiona, pestki, orzechy i ich przetwory

Żadne

Wszystkie są przeciwskazane

Mięso, ryby, jaja

i ich przetwory

 

Chude mięso (np. wołowina, cielęcina, królik), chudy drób bez skóry (np. kurczak, indyk), chuda wieprzowina (w ograniczonych ilościach).

Chude ryby, np. dorsz, mintaj, leszcz, morszczuk, pstrąg, sola, sandacz, flądra, tuńczyk. Tłuste ryby w ograniczonych ilościach (jeśli są dobrze tolerowane).

Chude wędliny, np. szynka, polędwica, chuda kiełbasa szynkowa.

Jaja gotowane na miękko, sadzone, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy, omlet.

 

Tłuste mięso (np. wieprzowina, baranina), tłusty drób (np. kaczka, gęś), mięso peklowane.

Tłuste ryby, jeśli są źle tolerowane (np. węgorz, halibut).

Tłuste wędliny i wędliny podrobowe (np. pasztet, pasztetowa, mortadela).

Mięsa i wędliny wędzone, konserwy mięsne i rybne.

Jaja gotowane na twardo, smażone w tradycyjny sposób (z dodatkiem smalcu, boczku itp.)

 

 

                   

Produkty mleczne

Mleko słodkie do 2% (jeśli jest dobrze tolerowane), mleko zsiadłe, jogurt, kefir, biały ser (chudy lub półtłusty), serek homogenizowany

 

Sery żółte i topione, sery pleśniowe, ser typu Feta, serki typu Fromage, przetwory mleczne przekwaszone

 

 

Tłuszcze

Masło, oleje roślinne (np. rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, oliwa z oliwek), słodka śmietanka, margaryny miękkie wysokogatunkowe i masła z dodatkiem olejów roślinnych (w ograniczonych ilościach)

 

Śmietana, smalec, słonina, boczek, łój (np. wołowy i barani), margaryny twarde.

 

 

Cukier, desery, słodycze

Niskosłodzone dżemy bez pestek, kompoty, kisiele, musy, galaretki z owoców dozwolonych; galaretki, kisiele, kremy z mleka; czerstwe ciasto drożdżowe, biszkopty.

Miód, cukier, pączki, faworki, torty, ciasta z kremem lub bitą śmietaną, tłuste ciasta (np. francuskie), chałwa, słodycze zawierające orzechy, tłuszcz czy kakao

 

Napoje

Woda niegazowana, słaba herbata, bawarka, słaba kawa (jeśli nie ma przeciwwskazań), kawa zbożowa z mlekiem, herbaty owocowe, napary z ziół (np. rumianku, melisy), rozcieńczone soki owocowe i warzywne.

 

Woda gazowana, słodkie napoje gazowane, mocna herbata, mocna kawa, kakao, czekolada płynna, napoje alkoholowe, napoje energetyzujące.

 

Przyprawy

Przyprawy łagodne, np. koper zielony, kminek, bazylia, pietruszka, majeranek, tymianek, lubczyk, rozmaryn, sok z cytryny, imbir, wanilia, cynamon, anyż, goździki, sól

 

Ostre przyprawy, np. pieprz, ostra papryka, curry, musztarda, ocet, pikle, chrzan, majonez.

 

Potrawy

Zupy na słabych wywarach, kleiki, zupy czyste (np. barszcz czerwony, pomidorowa), zupa jarzynowa (z dozwolonych warzyw), ziemniaczana, zupy mleczne, krupniki z dozwolonych kasz), przetarte zupy owocowe.

Mięsa i ryby przyrządzone z wykorzystaniem dozwolonych technik kulinarnych; potrawki, budynie mięsne, pulpety.

Kasze dozwolone ugotowane na sypko, rozklejone lub przetarte, kluski lane i leniwe, budynie z kasz (np. z dodatkiem mięsa, warzyw czy owoców).

Sosy o łagodnym smaku zagęszczone zawiesiną mąki w wodzie, zaprawione słodką śmietanką, masłem lub żółtkiem, np. koperkowy, cytrynowy, owocowe.

 

Kapuśniak, grochówka, zupa fasolowa, zupy w proszku, zupy zaprawiane zasmażkami, pyzy, placki ziemniaczane, kotlety z kaszy, kluski kładzione, mięsa i ryby smażone, sosy na tłustych wywarach i zasmażkach.

 

 

 

Techniki kulinarne

Gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, pieczenie w folii, pergaminie lub pod przykryciem bez tłuszczu, zagęszczanie zawiesiną mąki w wodzie lub mleku bądź żółtkami, dodatek tłuszczu po przyrządzeniu potrawy (bez podgrzewania go).

 

Smażenie, odsmażanie, duszenie z wcześniejszym obsmażeniem, duszenie z dodatkiem tłuszczu, pieczenie tradycyjne (z powstaniem spieczonej skórki), zapiekanie, grillowanie, wędzenie, zasmażki

 

Po ustąpieniu biegunki należy stopniowo wrócić do prawidłowego, zdrowego żywienia, bogatego w błonnik (surowe owoce i warzywa oraz ciemne zboża).

Dieta po wyłonieniu ileostomii

  1. Posiłki muszą  mieć temperaturę pokojową lub lekko ciepłe oraz bardzo dobrze rozdrobnione, dobrze pogryzione.  Posiłki muszą być posolone.
    • Ważna zasada:  mało płynów , dużo soli. Nie zalecane są  płyny, które nie zawierają elektrolitów jak czysta woda, lub napoje słodzone,zawierające  tylko dużo cukru.
      • Płyny powinny zawierać elektrolity i/ lub  zapierające garbniki:
      • Mocna czarna herbata bez dodatków smakowych , zapachowych
      • Bulion na wywarze mięsno- warzywnym, dobrze posolony
      • Napar z czarnych jagód
      • Kakao na wodzie
    • Jeśli w worku stomijnym będzie płynna treść, najpierw eliminujemy zupy z jadłospisu. Jeśli dalej będzie płynna, wodnista treść ograniczamy ilość wypijanych płynów, aby uzyskać papkowata treść.
      Dobrą woda do picia będzie woda średniozmineralizowana.
  2. Stosowanie odpowiednich technik kulinarnych przy sporządzaniu posiłków;
    1. gotowanie na wodzie i parze,
    2. pieczenie w folii, pergaminie lub rękawie,
    3. sporządzanie zup i sosów na wywarach warzywnych ( z warzyw wskazanych w diecie) oraz chudych rosołach z drobiu, cielęciny,
    4. zagęszczanie zup i sosów zawiesiną z mąki ziemniaczanej
    5. stosowanie łagodnych przypraw sól, natka pietruszki, koperku, majeranek, bazylia,
  3. Białko
    1. Dieta  musi zawierać większą ilość białka  pełnowartościowego. Źródłem białka są: jaja( jajecznica na parze, lub gotowane na parze,), kurczak lub indyk bez skóry, królik, cielęcina, ryby (łosoś, dorsz, mintaj). Nie zalecane jest : mięso smażone z grilla, tłuste gatunki mięsa czerwonego, ryby wędzone ( makrela wędzona) oraz, flądra, sola, tuńczyk w sosie własnym. Jeżeli tłuste ryby nie powodują nasilonego wydalania ze stomii nie eliminujemy ich z diety chorego.
    2. Cennym źródłem białka w diecie jest żelatyna, dlatego zalecane są galaretki z dodatkiem mięsa, ryb lub owoców. Do przygotowania galaret na bazie mięsa zalecane jest delikatne mięso z kurczaka
    3. Nie zalecane jest białko z roślin strączkowych ze względu na dużą zawartość błonnika
  4. Węglowodany
    1. Pieczywo pszenne bez skórki
    2. Wafle pszenne lub ryżowe
    3. Słone paluszki lub krakersy
    4. Ryż  biały, płatki ryżowe – rozgotowane  z dodatkiem soli
    5. Ziemniaki gotowane w postaci puree
    6. Mąka ziemniaczana do zagęszczania zup, sosów, i domowego kisielu
    7. Makarony pszenne lub ryżowe  dokładnie rozgotowane z dodatkiem soli
    8. Produkty z niską ilością błonnika (kluski śląskie, kopytka)
    9. Gorzka czekolada jako dodatek do gotowane ryżu lub między posiłkami 1-2 kostki
  5. Tłuszcze
    1. Zalecane jest masło lub olej w zmniejszonej ilości  . Podaż tłuszczu w diecie zwiększamy  stopniowo jako dodatek do potraw
    2. Tłuste gatunki mięs i większa ilość tłuszczu nasila wydzielanie do stomii
  6. Warzywa
    1. Początkowo zalecane są gotowane ziemniaki, bataty, marchew, dynia, cukinia i kabaczki( bez skórki i pestek) Po unormowaniu się wydzielania do  stomii do diety wprowadzamy pomidory bez skórek i pestek, przetarte jak przecier do zupy. Niezalecane warzywa; warzywa kapustne, brokuły, sałata, warzywa strączkowe, seler, grzyby, rzodkiewka, cebula, por, surowa papryka, kukurydza, orzechy, pestki.
  7. Owoce
    1. w pierwszej kolejności podajemy pieczone, rozdrobnione, jabłko( bez pestek , skórki)
      banany ( im bardziej zielony tym lepszy, czarne jagody pod każdą postacią.
    2. stopniowo do diety wprowadzamy przetarte truskawki, morele brzoskwinie, (bez pestek i skórki), kaki
    3. Nie zalecane owoce: śliwki, gruszki, czereśnie, winogrona, mango, owoce suszone, owoce z syropów.
  8. Przyprawy
    1. podstawową przyprawą  jest sól kuchenna lub sos sojowy
    2. w ograniczonej ilości zalecany jest cukier  ponieważ nasila on fermentację w jelicie. Zalecany jest miód w ilości ½ łyżeczki do herbaty
    3. Nie zalecany jest ocet musztarda, chrzan i ostre przyprawy, kawa, alkohol
  9. Rozszerzanie diety
    1. „Nowe” produkty pokarmy wprowadzamy  po woli i pojedynczo , ponieważ łatwiej jest wówczas wychwycić  po jakim produkcie pojawiły się dolegliwości.
    2. Stopniowo dochodzimy do diety lekkostrawnej, wysokobiałkowej z ograniczeniem tłuszczów.

Produkty powodujące gazy jelitowe - Alkohol, fasola, soja, kapusta, napoje gazowane, kalafior, ogórek, mleko, orzechy, cebula, rzodkiewka, czekolada, grzyby, czosnek, por, suche nasiona strączkowe, papryka, kukurydza, ogórki, brokuły, fasolka szparagowa, szparagi, brukiew.

Produkty powodujący nieprzyjemny zapach stolca - Szparagi, nasiona roślin strączkowych(fasola, groch, bób) , kapusta, cebula, czosnek, jajka, ryby(zwłaszcza konserwy rybne, solone śledzie ), ostre i pikantne sery

Produkty likwidujące nieprzyjemny zapach stolca - Masło, pietruszka, borówka i sok z borówki, żurawina, sok żurawinowy, sok pomidorowy,  mleczne produkty fermentowane(jogurt naturalny, kefir)

Produkty zmieniające zapach stolca - Szparagi, buraki, truskawki, sos pomidorowy, barwniki żywności leki lub suplementy zawierające żelazo

Produkty blokujące stomię - Skórka jabłka, surowa kapusta, seler, kukurydza, kokos- wiórki kokosowe, ananas, suszone owoce, grzyby, orzechy, pomarańcze, mandarynki (białe włókna)ananas, popcorn, nasiona słonecznika, pestki dyni

Produkty prowokujące wypróżnienie - Ziarna zbóż, otręby, gotowana kapusta, mleko,  suszone śliwki, rodzynki, surowe warzywa, ostre przyprawy, świeże owoce: śliwki, gruszki, czereśnie, cytrusy, mango, owoce w syropach, syropy owocowe.

Produkty zalecane w biegunce - Mus jabłkowy, banan (zielony)gotowany biały ryż, kisiele, galaretki owocowe bez dodatku cukru, tosty, sucharki, galareta mięsna, kakao na wodzie, herbata gorzka.

W okresie występowania zaparć.

I śniadanie Pieczywo pszenno-razowe z masłem,  pasta  z  ryby z natką pietruszki, papryka pieczona, herbata  z cytryną.
II śniadanie Koktajl z kefiru i truskawek
Obiad Zupa jarzynowa, drobna kasza, gulasz z indyka, buraczki z kminkiem, kompot ze śliwek
Podwieczorek Jabłko pieczone z twarożkiem
Kolacja Pieczywo pszenno-razowe z masłem, szynka gotowana, sałatka jarzynowa, herbata ziołowa

 

W okresie wystąpienia biegunek

I śniadanie Bułka, galareta drobiowa lub jajko gotowane, banan zielony, kakao na wodzie
II śniadanie Kisiel z jagodami
Obiad Zupa koperkowa z ryżem, pulpet z ryby w sosie jarzynowym, ziemniaki, marchewka gotowana, kisiel
Podwieczorek Ryż z jabłkiem
Kolacja Kluski ziemniaczane z masłem, marchewka gotowana lub risotto z warzywami i mięsem, mocna herbata niesłodzona

 

Dieta po wyłonieniu kolostomii

Stomia nie jest chorobą i nie wymaga specjalnej diety, ale tolerancja różnych pokarmów po zabiegu jej wyłonienia jest sprawą bardzo indywidualną. Bezpośrednio po operacji zaleca się dietę łatwostrawną, jednak po około 1-2 tygodniach jeśli nie ma żadnych dolegliwości należy rozszerzać dietę i dążyć do standardowego, zdrowego sposobu żywienia.

Podstawowym zaleceniem dla wszystkich nowo operowanych osób ze stomią jest obserwacja i nauka swojego organizmu (jak tolerują różne pokarmy, jaki jest cykl wypróżnień). Tylko sam zainteresowany najlepiej zaobserwuje, czy zaszły jakieś zmiany w tolerancji spożywanych pokarmów i oceni, które z nich są przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego.

Najczęściej zgłaszane dolegliwości związane z odżywianiem u osób ze stomią: wzdęcia, kolki, bóle brzucha, „przelewania”, biegunki oraz zaparcia. Prawidłowa dieta eliminuje większość tych objawów.

Zasady diety

  1. Spoczywaj produkty wysokobiałkowe, np. mięso, ryby, jajka, ser, mleko lub jogurty.
  2. Spożywaj produkty z grupy węglowodanów: chleb, ziemniaki, makaron, ryz , drobne kasze, kasza jaglana płatki śniadaniowe. Węglowodany powinny stanowić przynajmniej połowę wszystkich spożywanych produktów.
  3. Spożywaj mleko i nabiał dwa do trzech razy dziennie, gdyż są to produkty bogate w wapno – staraj się wybierać produkty odtłuszczone, ponieważ są one zdrowsze.
  4. Codziennie jedz owoce i warzywa gotowane lub  drobno tarkowane.
  5. Spożywaj posiłki  4-5 razy  w mniejszych ilościach  i unikaj jedzenia w godzinach wieczornych.
  6. Jedz regularnie (przynajmniej 4-5 posiłków dziennie)  pozwoli na efektywną pracę jelit i uniknąć nadmiernej produkcji gazów.
  7. Jedz powoli i przed połknięciem dokładnie przeżuwaj pokarm – ułatwi to proces trawienia.
  8. Jedz z zamkniętymi ustami i nie mów w trakcie jedzenia.
  9. Staraj się by twoje posiłki były urozmaicone. Jeśli rozszerzasz swoja dietę, zaczynaj od małych ilości, a następnie stopniowo zwiększaj ilość wprowadzanego pokarmu.
  10. Jeśli źle reagujesz na wprowadzany do diety składnik, odczekaj klika tygodni i po tym czasie, zaczynając od niewielkich ilości, spróbuj jeszcze raz.
  11. Spożywaj produkty zawierające duże ilości błonnika – zmniejszają one ryzyko wystąpienia zaparć. Błonnik znajdziesz w owocach, warzywach, chlebie pełnoziarnistym, płatkach zbożowych, brązowym ryżu i pełnoziarnistym makaronie.
  12. Niektóre osoby  nie tolerują produktów wysokotłuszczowych takich jak kremy, ciasta, tłuste mleko, sery czy czekolada. Alternatywą może być stosowanie odtłuszczonego mleka, sera i serków do smarowania.
  13. Codziennie wypijaj dużą ilość płynów – około 2 litrów wody lub innych płynów . Pamiętaj jednak, ze najzdrowsze jest picie wody niegazowanej, herbat ziołowych np. miętowej  Napoje gazowane powodują wzdęcia.
  14. Zjadaj jeden jogurt dziennie. Najlepsze są jogurty naturalne. Jeśli nie lubisz jogurtu naturalnego, możesz wymieszać go z łyżeczką miodu lub dżemu, dodać owoce, możesz także zmieszać go z galaretką lub zamrozić i jeść jak lody.
  15. Nie pij napojów przez słomkę (zaciąganie powietrza).
  16. Unikaj picia  alkoholu i palenia tytoniu
  17. Uprawiaj aktywność fizyczną ( np.;  spacery)

W okresie występowania zaparć

I śniadanie Pieczywo pszenno-razowe z masłem,  pasta  z  ryby z natką pietruszki, papryka pieczona, herbata  z cytryną.
II śniadanie Koktajl z kefiru i truskawek
Obiad Zupa pomidorowa z lanym ciastem, drobna kasza, gulasz z indyka, buraczki z kminkiem, kompot ze śliwek
Podwieczorek Jabłko pieczone z twarożkiem
Kolacja Pieczywo pszenno-razowe z masłem, szynka gotowana, sałatka jarzynowa, herbata ziołowa

 

Produkty powodujące gazy jelitowe - Alkohol, fasola, soja, kapusta, napoje gazowane, kalafior, ogórek, mleko, orzechy, cebula, rzodkiewka, czekolada

Produkty powodujący nieprzyjemny zapach stolca - Szparagi, nasiona roślin strączkowych(fasola, groch, bób) , kapusta, cebula, czosnek, jajka, ryby(zwłaszcza konserwy rybne, solone śledzie ), ostre i pikantne sery

Produkty likwidujące nieprzyjemny zapach stolca - Masło, pietruszka, borówka i sok z borówki, żurawina, sok żurawinowy, sok pomidorowy,  mleczne produkty fermentowane(jogurt naturalny, kefir)

Produkty zmieniające zapach stolca - Szparagi, buraki, truskawki, sos pomidorowy, barwniki żywności leki lub suplementy zawierające żelazo

Produkty blokujące stomię - Skórka jabłka, surowa kapusta, seler, kukurydza, kokos- wiórki kokosowe, ananas, suszone owoce, grzyby, orzechy, pomarańcze, mandarynki (białe włókna)ananas, popcorn, nasiona słonecznika, pestki dyni

Produkty prowokujące wypróżnienie - Ziarna zbóż, otręby, gotowana kapusta, świeże owoce, mleko,  suszone śliwki, rodzynki, surowe warzywa, ostre przyprawy, siemię lniane mielone

Produkty zalecane w biegunce - Mus jabłkowy, banan (zielony)gotowany biały ryż, kisiele, galaretki owocowe bez dodatku cukru, tosty, sucharki, galareta mięsna, kakao na wodzie, herbata gorzka.

Zalecenia diety łatwostrawnej

Dieta łatwostrawna jest prostą modyfikacją żywienia podstawowego. Powinna dostarczać taką samą ilość energii i wszystkich składników odżywczych jak jest to w przypadku diety ogólnej. Różnica polega na spożywaniu pokarmów łatwo ulegających trawieniu, nieobciążających przewodu pokarmowego. Stosując dietę lekkostrawną wyklucza się produkty bogate w błonnik pokarmowy (bogatoresztkowe), wzdymające czy nasączone tłuszczem. Unika się też stosowania ostrych przypraw takich jak sól, pieprz, ocet, ostra papryka.

Charakterystyka diety:

  1. 4-5 posiłków dziennie,
  2. potrawy sporządzone metodą gotowania w wodzie, na parze, można stosować duszenie, pieczenie w folii, pergaminie, rękawie, w naczyniach żaroodpornych,
  3. warzywa podajemy z wody lub przetarte przez sito,
  4. dojrzałe owoce lub przetarte,
  5. dozwolony tłuszcz to margaryny miękkie lub  oleje roślinne (rzepakowy, oliwa z oliwek, olej lniany).

Jak przyrządzać potrawy na diecie lekkostrawnej?

Aby nie obciążać przewodu pokarmowego zalecaną metodą przygotowywania potraw jest przede wszystkim gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez obsmażania oraz pieczenie w folii, pergaminie lub naczyniach ceramicznych.

Wybór odpowiedniej metody przygotowania posiłku może poprawić albo obniżyć strawność przygotowanej potrawy. Owoce i warzywa powinniśmy wybierać młode i delikatne, a te dojrzałe obierać ze skórki.  Dodatek ubitej piany z białek do budyniu, czy namoczona bułka do dań mięsnych rozpulchnia i zmiękcza potrawę, co ułatwia jej strawienie.

Na diecie lekkostrawnej niedozwolone są potrawy smażone, wędzone, peklowane. Są ciężkostrawne i dłużej zalegają w przewodzie pokarmowym, dlatego powinny zostać całkowicie wykluczone. Do zagęszczania zupy należy używać zawiesiny z mąki i mleka lub niewielką ilość masła, oleju bądź mleka. Tłuste zasmażki z mąki będą negatywnie wpływać na pracę przewodu pokarmowego i mogą objawiać się dolegliwościami bólowymi.

Przykładowy jadłospis

I śniadanie Chleb pszenny z pastą z kurczaka i warzyw, pomidor bez skórki, słaba herbata
II śniadanie Twarożek dyniowy (twaróg, jogurt naturalny, dynia pieczona, miód, cynamon) z biszkoptami
Obiad Zupa koperkowa z drobnym makaronem, schab pieczony w folii w sosie jogurtowo-koperkowym, ziemniaki gotowane, gotowana marchew/buraki/dynia
Podwieczorek Pudding bananowy (kasza jaglana, banan, miód, mleko)
Kolacja Kasza kuskus z duszonymi warzywami, herbata owocowa

 

Nazwa produktu/ potrawa

Zalecane

Zalecane w ograniczonych ilościach (w zależności od objawów)

Przeciwskazane

Tłuszcze

Oliwa z oliwek, olej rzepakowy,  lniany, sojowy, świeże masło, miękkie margaryny

Orzechy

Smalec, olej palmowy, kokosowy, twarde margaryny do pieczenia

Mięso, jaja, ryby, strączki

Mięso: kurczak i indyk bez skóry, mięso z królika, cielęcina, w mniejszych ilościach chude części wołowiny i wieprzowiny (np. schab, polędwiczka)

Wędliny: szynka, schab, polędwica, filet (najlepiej gotowane lub pieczone)

Ryby: dorsz, sola, mintaj, pstrąg tęczowy, łosoś, makrela świeża

Jaja: na miękko i twardo, jajecznica na dozwolonych tłuszczach, omlet

 

Strączki: młoda fasolka, groszek

 

Tłusta wieprzowina” schab karkowy, boczek, golonka, słonina, tłusta wołowina, baranina, gęś, kaczka

Tłuste wędliny: mielonka, salami, parówki, drobno mielone kiełbasy, pasztetowa, kaszanka, pasztety

Mleko i przetwory mleczne

Jogurt naturalny, kefir, zsiadłe mleko, maślanka, ser twarogowy chudy lub półtłusty, mleko 2% i niżej, ser żółty o obniżonej zawartości tłuszczu

  

Tłuste mleko i śmietana, sery topione i pleśniowe, mleko w proszku, serki typu fromage

Produkty zbożowe

Pieczywo jasne i czerstwe, pszenne bułki, sucharki, mąka pszenna, kasza jęczmienna, manna, jaglana, drobne makarony jasne, ryż biały, naturalne płatki błyskawiczne: owsiane, jaglane, ryżowe

Pieczywo pszenno-żytnie, żytnie, graham, orkiszowe

Płatki zbożowe z dodatkiem czekolady, karmelu, miodu, crunchy.

Pieczywo cukiernicze: rogale, słodkie bułki, croissanty, ciastka francuskie, pączki, faworki.

Ryż brązowy, ciemne makarony, kasza gryczana, kasza pęczak, mąka pełnoziarnista

Warzywa i owoce

Owoce i warzywa pieczone, duszone, gotowane, bez skórki pestek, młode delikatne

Kalafior, brokuły, kalarepa

Owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, papryka, rzodkiewka, rzepa, wszystkie odmiany kapusty, kukurydza, warzywa konserwowane octem, cebula, czosnek, smażone ziemniaki, frytki.

Owoce w syropie lub czekoladzie, dżemy wysokosłodzone, owoce suszone

Zupy

Zupy krem z pomidora, dyni, marchwi bądź w postaci czystych, słabych wywarów np. barszcz, pomidorowa, ziemniaczana, jarzynowa z dozwolonych warzyw

  

Fasola, kapuśniak, ogórkowa, zupy zabielane śmietaną, z zasmażkami, zupy w proszku, z kostek rosołowych

Napoje

Naturalna woda niegazowa, wzbogacona plastrami owoców i mięty, ziół, lekki napar z herbaty oraz kawy

  

Płynna czekolada, napoje alkoholowe, gazowane

Przyprawy

Aromatyczne, łagodne przyprawy ziołowe tj. tymianek. Bazylia, rozmaryn, cynamon, lubczyk, wanilia, majeranek, koperek, pietruszka

  

Ostra papryka chili, musztarda, majonez, wszelkiego rodzaju pikle, ocet winny, vegeta, gorczyca

Sosy

Delikatne o łagodnym smaku zagęszczane zawiesiną z mąki, mleka np. koperkowy

  

Ostre, na zasmażkach, sosy na tłustych, wywarach mięsnych

Desery

Kompoty, kisiel, musy, galaretki, biszkopty, ciasto drożdżowe

  

Torty, ciasta z kremem, pączki, ciasto francuskie, batony
 

Aktywność fizyczna

Ruch usprawnia tempo wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Aktywność fizyczna powinna być dostosowana do naszych możliwości i zainteresowań Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoby dorosłe powinny poświęcić na aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności minimum 150 minut tygodniowo lub 75 minut przy intensywnej aktywności fizycznej.

 Źródło: ncez.pl

Zaparcia – zalecenia dietetyczne

  1. Spożywaj od 4 do 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu (co 3-4 godziny).
  2. Ostatni posiłek spożywaj najpóźniej 2-3 godziny przed snem i w tym czasie nie podjadaj nawet niewielkich przekąsek.
  3. Spożywaj posiłki w spokojnej atmosferze i bez pośpiechu.
  4. Śniadanie poprzedź szklanką przegotowanej wody (możesz dodać do niej sok z cytryny), naparu z suszonych śliwek lub fermentowanego produktu mlecznego, np. kefiru. Pomocny może się także okazać kisiel z siemienia lnianego powstały po zalaniu nasion wrzątkiem.
  5. Pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu – wypijaj co najmniej 2-2,5 litra wody dziennie.
  6. Wzbogać dietę w produkty będące źródłem błonnika pokarmowego, który odpowiada za regulację perystaltyki jelit – w przypadku występowania zaparć dieta powinna zawierać minimum 35 g błonnika pokarmowego,
    a w okresie zaostrzenia objawów nawet 50-70 g. Aby błonnik spełniał swoją rolę niezbędne jest wypijanie odpowiedniej ilości płynów.
  7. Spożywaj warzywa w ilości minimum 0,5 kg dziennie (w formie sałatek, surówek, zup, koktajli). Nie zapominaj o kiszonkach – kapuście kiszonej czy ogórkach kiszonych małosolnych, wpływających korzystnie na mikroflorę jelitową.
  8. Owoce dostarczą nie tylko błonnika pokarmowego, ale również wodę i witaminy. Wybieraj owoce surowe (np. jako przekąskę), dodawaj je do sałatek czy koktajli. Unikaj spożywania soków, napojów i nektarów, które są pozbawione błonnika pokarmowego.
  9. Zwiększanie zawartości błonnika w diecie osób, które wcześniej spożywały go w małych ilościach należy przeprowadzać stopniowo – zacząć od warzyw i owoców w formie gotowanej czy przetartej.
  10. Wybieraj pełnoziarniste produkty zbożowe, tj. pieczywo razowe, graham, z dodatkiem pestek i nasion, kasze gruboziarniste, makarony razowe, ryż brązowy.
  11. Wprowadź do diety fermentowane produkty mleczne, tj. jogurty, kefiry, zsiadłe mleko, które korzystnie wpływają na mikroflorę jelitową.
  12. Sięgaj po oleje roślinne, które mogą przyspieszyć pasaż treści pokarmowej w jelicie (np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy)
  13. Dodawaj do posiłków nasiona i pestki (np. pestki słonecznika, dyni, nasiona chia), które są doskonałym źródłem błonnika pokarmowego.
  14. Ogranicz spożycie cukrów prostych (słodycze, wyroby cukiernicze, dżemy, lody, miód) i tłuszczów (tłuste sosy, smażone, panierowane mięsa, masło), które spowalniają pracę przewodu pokarmowego, powodują wzdęcia i uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej.
  15. W szczególnych przypadkach, po konsultacji lekarskiej, warto rozważyć zastosowanie probiotyków lub prebiotyków w formie preparatów.

Grupa produktów

Dozwolone

Przeciwwskazane

Produkty zbożowe

Pieczywo razowe żytnie i pszenne, pełnoziarniste, z dodatkiem otrąb, nasion, pestek, pieczywo typu graham, kasze grubo-ziarniste (np. pęczak, gryczana), makarony pełnoziarniste, ryż brązowy, mąki razowe, płatki owsiane, otręby.

 

Pieczywo pszenne, sucharki, drobne kasze (np. manna, kuskus, jęczmienna łamana), ryż biały, makarony jasne, płatki ryżowe

 

Warzywa i przetwory warzywne

Wszystkie surowe lub gotowane, kiszonki

Warzywa konserwowe, frytki

Owoce i przetwory owocowe

Wszystkie świeże i mrożone

Owoce w syropach i kandyzowane

Nasiona roślin strączkowych i ich przetwory

Wszystkie, np. soja, ciecierzyca, groch, soczewica, fasola, bób, groch – w zależności od indywidualnej tolerancji.

Mąka sojowa, napoje sojowe, tofu

 

-

Nasiona, pestki, orzechy i ich przetwory

Wszystkie są zalecane (bez dodatków), np. orzechy laskowe, włoskie, migdały, nasiona słonecznika, pestki dyni, siemię lniane, nasiona chia.

 

Orzechy solone, w karmelu, w panierce

Mięso, ryby, jaja i ich przetwory

Chude mięso (np. wołowina, cielęcina, królik), chudy drób bez skóry (np. kurczak, indyk), chuda wieprzowina.

Chude ryby, np. dorsz, mintaj, leszcz, morszczuk, pstrąg, sola, sandacz, flądra, tuńczyk.

Tłuste ryby, np. łosoś, halibut.

Chude wędliny, np. szynka, polędwica, chuda kiełbasa szynkowa.

Jaja gotowane

 

Tłuste mięso (np. wieprzowina, baranina, dziczyzna), tłusty drób (np. kaczka, gęś), mięso peklowane.

Tłuste wędliny i wędliny podrobowe

(np. pasztet, pasztetowa, mortadela, salami, parówki, kabanosy, kaszanka, baleron, boczek).

Mięsa i wędliny wędzone, konserwy mięsne i rybne.

Jaja smażone w tradycyjny sposób (z dodatkiem smalcu, boczku itp.)

 

Produkty mleczne

Mleko, jogurt, kefir, maślanka, zsiadłe mleko, sery twarogowe.

 

Sery żółte i topione, sery pleśniowe.

Tłuszcze

Oleje roślinne (np. rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, oliwa z oliwek), awokado.

 

Smalec, słonina, boczek, łój (np. wołowy i barani), margaryny twarde.

 

Desery i słodycze

Koktajle owocowo-warzywne, ciastka zbożowe z suszonymi owocami (samodzielnie przygotowane), pudding z nasion chia.

 

Konfitury i dżemy wysokocukrowe, słodycze z duża ilością cukru i tłuszczu, z alkoholem, cukierki i ciastka, batony, pączki, faworki, torty, ciasta z kremem lub bitą śmietaną, tłuste ciasta (np. francuskie)

 

Napoje

Woda, słabe napary ziołowe, słaba herbata, kawa zbożowa, herbaty owocowe, napary z suszonych owoców, soki warzywno-owocowe.

 

Napoje gazowane i alkoholowe, mocna herbata, kakao, czekolada.

 

Techniki kulinarne

Gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, pieczenie w folii, pergaminie lub pod przykryciem bez tłuszczu, grillowanie, duszenie bez obsmażania.

 

Smażenie, duszenie z wcześniejszym obsmażeniem, duszenie z dodatkiem tłuszczu.

 

 

Produkty bogate w błonnik rozpuszczalny

Głównym źródłem rozpuszczalnego błonnika są: rośliny strączkowe (soja, fasola, soczewica), owies, niektóre owoce i soki owocowe (gruszki - miąższ, jabłka - miąższ, śliwki, morele, brzoskwinie, banany), warzywa, takie jak: brokuły, marchew, karczochy, brukselka, kalarepa czy pasternak, bulwy korzeni i warzyw korzeniowych (słodkie ziemniaki i cebula).

Produkty bogate w błonnik nierozpuszczalny

Źródłami błonnika nierozpuszczalnego są z kolei: produkty pełnoziarniste, otręby z pszenicy, kukurydzy i jęczmienia, orzechy, skórka ziemniaków, nasiona dyni, słonecznika i sezamu, niektóre warzywa (kalafior, kapusta pekińska, szpinak, pomidory) oraz niektóre owoce (maliny, agrest, kiwi, awokado).

Niektóre owoce i warzywa (np. banany, ziemniaki) są źródłem zarówno błonnika rozpuszczalnego, jak i nierozpuszczalnego. Poszczególne części jednej rośliny mogą mieć bowiem różną zawartość błonnika. Śliwki mają grubą skórę, będącą źródłem błonnika nierozpuszczalnego, a soczysty miąższ - błonnika rozpuszczalnego.

Nawodnienie!

zawsze przy zwiększaniu ilości błonnika w diecie należy pić odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia: minimum 2 litry dziennie (woda, herbata, kawa, zupy).

We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.

Ok Odmawiać