Radiotarapia pacjenta

Informacje praktyczne dla chorego

  • Tomografia jest pierwszym etapem planowania radioterapii.
  • Na tomografię przygotuj podkład higieniczny wielkości około 90x60cm, który będziesz układać na tomografii i potem na stole terapeutycznym.
  • Do tomografii nie musisz być na czczo, bądź po lekkim posiłku (chyba, że lekarz zaleci inaczej)
  • U chorych na raka odbytnicy lub odbytu tomografia wykonywana jest zazwyczaj w ułożeniu na brzuchu i po wypełnieniu pęcherza moczowego – zostaniesz poproszony o wypicie ½ litra wody niegazowanej około 45 min przed badaniem.
  • Po wykonaniu tomografii lekarz radioterapeuta wykonuje na ciele chorego tatuaże (zazwyczaj 3 drobne kropki).
  • Po wykonaniu tomografii do planowania radioterapii lekarz potrzebuje około 2 tygodni na wykonanie planu leczenia, czyli obliczeń rozkładu dawki, i jego weryfikację na fantomach.
  • O terminie rozpoczęcia radioterapii zostaniesz poinformowany telefonicznie.
  • Przed rozpoczęciem radioterapii lekarz wytłumaczy Ci jakie stosować leki i kosmetyki w celu łagodzenia/leczenia objawów ostrego odczynu popromiennego. Lekarz ustali również harmonogram wizyt kontrolnych.
  • W trakcie radioterapii możesz mieszkać/przytulać się/dotykać z innymi osobami, w tym kobietami w ciąży i dziećmi.
  • W trakcie radioterapii wskazane jest noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny i luźnych ubrań nie uciskających miejsc napromienianych. Wskazana jest też niewielka aktywność fizyczna.
  • W trakcie radioterapii można, a nawet należy myć napromieniane okolice (wskazane są emolienty, szare mydło).
  • W trakcie radioterapii stosuj dietę lekkostrawną, unikaj posiłków tłustych, smażonych, dużej ilości surowych warzyw i owoców oraz produktów mlecznych.
  • Wskazane jest spożywanie bananów, suplementów diety zawierających probiotyk i prebiotyk (w aptekach sprzedawane są bez recepty) oraz zaparzanie siemienia lnianego.
  • W przypadku niepokojących objawów zgłoś je technikowi na aparacie lub bezpośrednio lekarzowi lub pielęgniarce w gabinecie zabiegowym.
  • Aby zminimalizować skutki uboczne radioterapii należy prowadzić       spokojny, oszczędzający tryb życia.
  • Po radioterapii należy chronić skórę okolic napromienianych przed urazami i słońcem.
  • W przypadku świądu odpowiednie nawodnienie, unikania słońca, zimne kompresy, miejscowo kremy z kortykosteroidami.

Co ważne – w trakcie planowania i realizacji radioterapii jesteś cały czas pod opieką lekarza prowadzącego. W przypadku radioterapii ambulatoryjnej kontakt z lekarzem odbywa się poprzez rejestrację Zakładu Radioterapii.

Radioterapię można przechodzić mieszkając w domu (ambulatoryjnie), mieszkając w hotelu (bezpłatny dla chorego poddawanego radioterapii) lub przebywając na Oddziale Radioterapii.

Wskazówki dietetyczne w radioterapii jamy brzusznej

Radioterapia może powodować uszkodzenie nie tylko chorej ale i zdrowej tkanki, błony śluzowej jelit i zniszczenie mikroflory bakteryjnej. To główne przyczyny powikłań, takich jak naprzemienne biegunki i zaparcia oraz wzdęcia. W okresie naświetlań i przez kilka tygodni po radioterapii jedzenie powinno być lekkostrawne, by zminimalizować dolegliwości gastryczne.

Założenia diety

Dieta powinna być łatwostrawna, należy z niej wykluczyć potrawy wzdymają-ce, długo zalegające w żołądku (potrawy smażone, pieczone wcześniej podsma-żane, zbyt tłuste, pikantne),

Potrawy należy sporządzać metodą gotowania w wodzie, na parze, piec w folii, pergaminie lub dusić bez uprzedniego obsmażania. Do podprawiania należy stosować zawiesiny z mąki i mleka, mąki i śmietanki, potrawy można też zagęsz-czać żółtkiem,

Dieta powinna być dietą wysokobiałkową- pełnowartościowe białko zwierzęce powinno być w głównych posiłkach i pochodzić z produktów takich jak: chude mięso, ryby, jaja, mleko i jego przetwory tj. kefiry, jogurty, sery twarogowe

Posiłki powinny być mało objętościowe i o stałych porach. Zaleca się 3-5 posił-ków,

Pij odpowiednią ilość płynów około 2 litry dziennie,

Posiłki nie mogą być ani za gorące, ani za zimne, by nie podrażniać jelit,

Posiłki powinny być urozmaicone i estetycznie podane,

Wykluczenie z diety spożycie napojów takich jak: czekolada, alkohol, napoje gazowane. Jeżeli zauważysz dolegliwości gastryczne po produktach mlecznych, spróbuj nabiału bezlaktozowego.

Z przypraw można stosować jedynie łagodne tj. wanilia, cynamon, , koperek, zielona pietruszka, zioła itp.

Z diety należy wyeliminować produkty takie jak: fasola sucha i szparagowa, groch i groszek zielony, kapustę, brukselkę, kalafior, cebulę surowa, czosnek w dużej ilości, grzyby. Niewskazane są też sery żółte, dojrzewające,

Wskazany jest odpoczynek w miarę możliwości korzystanie z drzemki,

Częste spacery (pamiętając o ochronie miejsc napromienianych)


W diecie ogranicza się spożycie błonnika surowego i przetworów mlecznych jeżeli występują po nich dolegliwości.

Można to osiągnąć poprzez:

  • obieranie ze skórki, gotowanie, rozdrabnianie, przecieranie warzyw
  • spożywanie owoców w postaci gotowanej i przetartej (bez skórki i pestek)
  • stosowanie pieczywa pszennego, drobnych kasz (manna, kukurydziana, ja-glana, biały ryż)
  • spożywanie produktów mlecznych uzależnione od stanu i tolerancji chorego

Przykładowy jadłospis

śniadanie I Kawa z mlekiem, pieczywo, masło, jajecznica na parze, banan
śniadanie II Mus z kaszy manny z przecierem z moreli
obiad Barszcz czerwony, schab  pieczony w folii, ryż, marchewka duszona, kompot przetarty
podwieczorek Twarożek z owocami jagodowymi
kolacja Herbata ziołowa, pasztet drobiowy, masło, pieczywo, pomidor b/skórki

 

 

Nazwa produktu/potrawa Zalecane Zalecane w ograniczonych ilościach (w zależności od objawów) Przeciwskazane
Tłuszcze Oliwa z oliwek, olej rzepakowy,  lniany, sojowy, słonecznikowy, świeże masło, miękkie margaryny Orzechy Smalec, olej palmowy, kokosowy, twarde margaryny do pieczenia
Mięso, jaja, ryby, strączki Mięso: kurczak i indyk bez skóry, mięso z królika, cielęcina, w mniejszych ilościach chude części wołowiny i wieprzowiny (np. schab, polędwiczka)
Wędliny: szynka, schab, polędwica, filet
Ryby: dorsz, sola, mintaj, pstrąg tęczowy
Jaja: na miękko i twardo, jajecznica na dozwolonych tłuszczach, omlet
Strączki: młoda fasolka, groszek
Ryby tłuste: łosoś, makrela
Tłusta wieprzowina: schab karkowy, boczek, golonka, słonina, tłusta wołowina, baranina, gęś, kaczka
Tłuste wędliny: mielonka, salami, parówki, drobno mielone kiełbasy, pasztety pasztetowa, kaszanka
Mleko i przetwory mleczne Jogurt naturalny, kefir, zsiadłe mleko, maślanka ser twarogowy chudy lub półtłusty, mleko 2% i niżej jeżeli organizm toleruje   Tłuste mleko i śmietana, sery topione i pleśniowe, mleko w proszku, serki typu fromage
Produkty zbożowe Pieczywo jasne i czerstwe, pszenne bułki, sucharki, mąka pszenna, kasza jęczmienna, manna, jaglana, drobne makarony jasne, ryż biały, naturalne płatki błyskawiczne: owsiane, jaglane, ryżowe Pieczywo pszenno-żytnie, żytnie, graham, orkiszowe Płatki zbożowe z dodatkiem czekolady, karmelu, miodu, crunchy.
Pieczywo cukiernicze: rogale, słodkie bułki, pączki, faworki, croissanty, ciastka francuskie,.
Ryż brązowy, ciemne makarony, kasza gryczana, kasza pęczak, mąka pełnoziarnista
Warzywa i owoce Owoce i warzywa pieczone, duszone, gotowane, bez skórki pestek Kalafior, brokuły, kalarepa Owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, papryka, rzodkiewka, rzepa, szczypior, wszystkie odmiany kapusty, kukurydza, warzywa konserwowane octem, cebula, czosnek, smażone ziemniaki, frytki.
Owoce w syropie lub czekoladzie, dżemy wysokosłodzone, owoce suszone
Zupy Zupy krem w postaci kleików (kleik ryżowy, owsianka) bądź w postaci czystych, słabych wywarów np. barszcz, pomidorowa, ziemniaczana, jarzynowa z dozwolonych warzyw   Fasola, kapuśniak, zupy zabielane śmietaną, z zasmażkami, zupy w proszku, z kostek rosołowych
Napoje Naturalna woda niegazowa, wzbogacona plastrami owoców i mięty, lekki napar z herbaty oraz kawy   Mocna kawa i herbata, płynna czekolada, napoje alkoholowe, gazowane
Przyprawy Łagodne przyprawy ziołowe tj. tymianek. bazylia, rozmaryn, cynamon, lubczyk, wanilia, majeranek, koperek, pietruszka   Ostra papryka chili, musztarda, majonez, wszelkiego rodzaju pikle, ocet winny, vegeta, gorczyca
Sosy Delikatne o łagodnym smaku zagęszczane zawiesiną z mąki, mleka np. koperkowy   Ostre, na zasmażkach, sosy na tłustych, wywarach mięsnych
Desery Kompoty, kisiel, musy, galaretki, biszkopty, ciasto drożdżowe   Torty, ciasta z kremem, pączki, ciasto francuskie, batony
Aktywność fizyczna Ruch usprawnia tempo wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Aktywność fizyczna powinna być dostosowana do naszych możliwości i zainteresowań Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoby dorosłe powinny poświęcić na aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności minimum 150 minut tygodniowo lub 75 minut przy intensywnej aktywności fizycznej.  

Źródło: ncez.pl

We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.